Eugeniusz Lokajski - bohater Powstania Warszawskiego. Wystawa fotografii patrona ursynowskiej ulicy. Najważniejszy fotograf powstańczy.

​​​​​​​Z okazji 80. rocznicy śmierci Eugeniusza Lokajskiego Urząd Dzielnicy Ursynów przygotował wystawę poświęconą polskiemu lekkoatlecie, olimpijczykowi, uczestnikowi kampanii wrześniowej, porucznikowi Armii Krajowej, powstańcowi warszawskiemu. Będzie ją można oglądać w Galerii przy Ratuszu Ursynów (al. KEN 61, Metro Imielin) do 2 października.

Eugeniusz Lokajski – bohater Powstania Warszawskiego, którego aparat fotograficzny stał się narzędziem walki o pamięć i dokumentację tamtych dni. Był oficerem łącznikowym kompanii „Koszta”, a od 30 sierpnia 1944 roku jej dowódcą. Wyjątkowe uprawnienie „do noszenia i używania aparatu fotograficznego i filmowego” pozwoliło mu uchwycić na kliszy najważniejsze momenty powstania.

Lokajski fotografował głównie Śródmieście, a swoje zdjęcia wywoływał w mieszkaniu siostry, Zofii Domańskiej, która pieczołowicie przechowywała negatywy. 21 lub 22 sierpnia w kinie „Palladium” pokazano jego film dokumentujący szturm na budynek PAST-y. Gdy powstanie zbliżało się ku końcowi, 25 września został oddelegowany do Komendy Głównej AK, by wykonać zdjęcia do fałszywych dokumentów, które miały pomóc powstańcom w opuszczeniu miasta wraz z ludnością cywilną.

Eugeniusz Lokajski pozostawił po sobie ponad 1000 zdjęć dokumentujących Powstanie Warszawskie. Jego obiektyw uchwycił zarówno heroizm powstańców, jak i codzienność ludności cywilnej. Fotografie przedstawiają barykady, szpitale polowe, powstańcze śluby i pogrzeby ofiar niemieckich bombardowań. Jako dowódca plutonu w kompanii „Koszta”, najczęściej fotografował swoich kolegów z oddziału oraz akcje, w których uczestniczyli. Szczególne miejsce w jego dorobku zajmuje cykl zdjęć z 20 sierpnia, ukazujący zdobycie budynku PAST-y, jednego z kluczowych punktów niemieckiego oporu.

Jego zdjęcia są dziś powszechnie uznawane za bezcenne świadectwo walki i oporu stolicy. Portrety powstańców, łączniczek i sanitariuszek autorstwa Lokajskiego stały się ikonami tego heroicznego zrywu. Wystawa jego prac powstała dzięki współpracy i uprzejmości Muzeum Powstania Warszawskiego, stanowiąc hołd dla tego niezwykłego fotografa i patrioty.